Στη συνέχεια παρατίθενται επιγραμματικά οι αρχές της αυτόνομης κοινωνίας, διατυπωμένες από τον Κορνήλιο Καστοριάδη (Καστοριάδης, 1997, και Οικονόμου, 2003), η οποία έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τα διανεμημένα /κατανεμημένα δίκτυα (distributed networks, επιλέγω να τα αποκαλώ «διανεμημένα δίκτυα», ωστόσο σε πολλές πηγές αναφέρονται και ως «κατανεμημένα δίκτυα») και τη νέα μορφή κοινωνικής οργάνωσης, όπως περιγράφονται από την ομότιμη –P2P– θεωρία. Πιο συγκεκριμέναs

•Η ύπαρξη μιας αληθινά δημόσιας σφαίρας η οποία πράγματι ανήκει στο σύνολο της κοινωνίας

•Η ανάκτηση της εξουσίας από την κοινότητα των πολιτών

•Η κατάργηση της προτεραιότητας στην οικονομία θεμελιώνοντας την οικονομική ισότητα

•Ελεύθερη κυκλοφορία σημαντικών πληροφοριών σε όλη τη κοινωνία

•Η κατάργηση της γραφειοκρατίας

•Πλήρη αποκέντρωση

•Δύναμη στους καταναλωτές και τους αυτοδιοικούμενους παραγωγούς

• Να μην λαμβάνονται αποφάσεις χωρίς συμμετοχή στη διαδικασία λήψης

Με αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω να παραλληλίσω και να συγκρίνω τα χαρακτηριστικά της αυτόνομης κοινωνίας με αυτά των διανεμημένων δικτύων, δείχνοντας ότι στη πραγματικότητα μια αυτόνομη κοινωνία αποτελείται από διανεμημένα δίκτυα.

Το ομότιμο κίνημα είναι ουσιαστικά η συμμετοχή στη δημιουργία των «Κοινών» (Bauwens, 2005). Η αληθινή δημόσια σφαίρα, όπως αναφέρεται από τον Καστοριάδη, στην ουσία δε πρόκειται για κρατική περιουσία:

«… Η ατομική ιδιοκτησία είναι προσωπική, αλλά είναι και αποκλειστική, δηλώνει: oτι είναι δικό μου δεν είναι δικό σου. Αλλά και η κρατική, που αποτελεί συλλογική ιδιοκτησία, είναι επίσης αποκλειστική με μια άλλη όμως έννοια: δηλώνει, είναι δικό μας, αλλά σημαίνει ότι δεν έχεις πλέον την κυριαρχία. Προέρχεται από εμάς, ελέγχεται από μια γραφειοκρατία ή μια αντιπροσωπευτική δημοκρατία, αλλά δεν είναι πραγματικά δική σου. Το συλλογικό έχει αναλάβει τον έλεγχο αντί για το άτομο, και περισσότερο συχνά (παρά όχι) εμπλέκεται εξαναγκασμός…»(Bauwens, 2005)

Η έννοια των Κοινών περιγράφει ένα σύνολο αγαθών που διαμοιράζονται: η φύση (αέρας, νερό, λίμνες, δάση κλπ), η κοινότητα (δρόμοι, σχολεία, μουσεία κλπ) και η κουλτούρα (γλώσσα, επιστήμες, Διαδίκτυο, ελεύθερο λογισμικό) (Barnes, 2006). Σε μια οικονομία στην οποία επικρατούν τα διανεμημένα δίκτυα οι καταναλωτές/παραγωγοί (produsers κατά Bruns, 2008) ενεργά συμμετέχουν στις οικονομικές και επιχειρηματικές διαδικασίας, προσφέροντας και λαμβάνοντας αξία προς και από τα Κοινά. Οι διαχωρισμοί μεταξύ παραγωγής και κατανάλωση διαρκώς εξαφανίζονται προς μια νέα διαδικασία δημιουργίας αξίας.

Καθώς ο πολιτισμός προχωρά προς μια νέα κοινωνική οργάνωση όπου τα κύρια θεμέλια θα είναι τα διανεμημένα δίκτυα, δημιουργείται μια δομή που αντανακλά ένα νέο πολιτικό γίγνεσθαι. Τα ομότιμα εγχειρήματα χαρακτηρίζονται από ισοτιμία και ισοδυναμία. Δεν υπάρχει a priori επιλογή για τα μέλη που συμμετέχουν: κανείς δεν έχει προτεραιότητα. Τα μέσα παραγωγής δεν παράγουν απλώς αντικείμενα, αλλά, όπως είπε ο Μαρξ, έναν ολόκληρο τρόπο ζωής: η παραγωγή είναι βιοπολιτική (Hardt και Negri, 2001) και οι οικονομικές σχέσεις μεταμορφώνονται σε πολιτικές. Η ομότιμη διακυβέρνηση των ομότιμων εγχειρημάτων προωθεί τη συμμετοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων προς ένα τρόπο κοινωνικής λειτουργίας στηριγμένο στη συλλογική συνεργασία και άμεση εμπλοκή στη λήψη αποφάσεων, οι οποίες ταυτόχρονα συνεχώς τον διαμορφώνουν.

Επιπροσθέτως οι ομότιμες διαδικασίας περικλείουν την έννοια του ολοπτισμού: «τη δυνατότητα κάθε μέρους να ξέρει το όλον» (Deleuze, 1986). O ολοπτισμός επιτρέπει τους συμμετέχοντες να έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες, σε αντίθεση με τον πανοπτισμό όπου οι συμμετέχοντες έχουν πρόσβαση σε μια βάση πληροφοριών που απλά «χρειάζεται να ξέρουν» (Bauwens, 2005). Επομένως η διαφάνεια ενισχύεται καθώς τα πάντα διανέμονται/κατανέμονται καταργώντας παράλληλα τη γραφειοκρατία. Σύμφωνα με την ομότιμη σκέψη η διανομή/κατανομή (distribution) δεν είναι το ίδιο με την αποκέντρωση όπου υπάρχουν ακόμη υποχρεωτικοί «κόμβοι». Άρα αντί να μιλάμε για ριζική αποκέντρωση η αρχή αυτή πρέπει να ξαναδιατυπωθεί σε πλήρη διανομή/κατανομή των πάντων.