Σκέψεις για την ομότιμη προοπτική

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί ένα εκτεταμένο σχόλιο του stoned στο ποστ με τίτλο fatal error. Αξίζει να το διαβάσουμε όλοι προσεκτικά και να αναρτήσουμε τα σχόλιά μας διαμορφώνοντας συλλογικά την πρόταση για την έξοδο από τη σημερινή κρίση των Βορειοατλαντικών κοινωνιών.

—————————————————–

«»Θεωρώ ότι το άρθρο αυτό με τον εμπνευσμένο τίτλο fatal error είναι έναυσμα για μια καινούργια πολιτική πρακτική, θραύσματα της οποίας αναδύονται από τα θραύσματα του αδιεξόδου μιας ανίκανης κυβέρνησης που πυροβολεί, μιας αντιπολίτευσης που κοροϊδεύει και των ΜΜΕ που προσπαθούν να διατηρήσουν με κάθε τρόπο αυτό το σάπιο status quo.

Λίγο πριν τις εκλογές του 2007, διατύπωνα σε σχόλια ενός ιστολογίου από τον ιστότοπο του ΕΛΛΑΚ, που ο blogger φρόντισε να διαγραφούν στη συνέχεια, τις βασικές κατευθύνσεις για μια αλλαγή στο διαρκές σκάνδαλο της Παιδείας με όχημα το Ελεύθερο Λογισμικό και ότι απαιτείται συντονισμένη δράση από κάτω και από τα πάνω για να υπάρξει αποτέλεσμα σε οποιαδήποτε απόπειρα αλλαγών. Επίσης διατύπωνα την θέση ότι δεν υπάρχει η παραμικρή ελπίδα να υπάρξει έστω και η παραμικρή πρόοδος σε ο,τιδήποτε. Δυστυχώς αυτη η θέση ισχύει ακόμα.

Χρειάζεται ανατροπή του σημερινού πολιτικού συστήματος. Γιατί διαφορετικά, το Κράτος θα συνεχίσει τη συνταγή προς την κατάρρευση, δηλαδή να είναι αποτελεσματικό υπέρ των Δυνατών και εναντίον των αδυνάτων.

Δεν μιλάμε για το τι θα γίνει μετά, αλλά ακριβώς για το τι απαιτείται να γίνει τώρα. Ο παρόντας χρόνος, το τώρα, για να είμαστε ρεαλιστές, οριοθετείται μέχρι την επόμενη γενική εκλογική αναμέτρηση.

Η αναδιανομή του πλούτου σε μια προτεινόμενη λύση, όπως αναφέρει το άρθρο, είναι το καίριο για τη βιωσιμότητά της. Πρόκειται για μία έκφραση του αιτήματος της δίκαιης κατανομής που, με δεδομένη την παραγωγική ικανότητα της κοινωνίας, παραδοσιακά έχει δύο ερμηνείες :

1) τη δίκαιη κατανομή ως πολιτικό αίτημα αφού έχει προηγηθεί η ιδιωτική συσσώρευση κεφαλαίου

2) τη δίκαιη κατανομή ως οικονομικό αποτέλεσμα της κοινωνικής ιδιοκτησίας.

Σήμερα το αίτημα αυτό έχει γίνει ιδιαίτερα πιεστικό και η ικανοποίησή του θα ήταν μια ανακούφιση για μια κοινωνία που λίγο πριν την οικονομική χρεωκοπία, είναι ήδη ξοφλημένη.

Η χρεωκοπία ορίζεται από ένα σχήμα με δύο όψεις: της ηγεμονίας των πολύπλευρων ατομικών δυνατοτήτων και της συλλογικής αποτυχίας. Πρόκειται για ένα σχήμα που επανέρχεται κυκλικά με την ατομική επιτυχία να είναι υπεύθυνη για τη συλλογική απαξίωση χωρίς αυτός που έχει επιτύχει να αισθάνεται ότι η επιτυχία του αποτελεί αδίκημα εναντίον της κοινωνίας. Αυτό το σχήμα πολιτικά χρεώνεται σε όλες τις ιστορικά κυρίαρχες πολιτικές εκδοχές του καπιταλιστικού συστήματος, παλιότερα στις όψεις του φασισμού, σήμερα στο θρίαμβο των δημοφιλών, με τη βία και πάλι, ιδεολογιών του νεοφιλελευθερισμού και της σοσιαλδημοκρατίας. Φαίνεται ότι η χρεωκοπία, στο καπιταλιστικό σύστημα, είναι η ενδογενής κατάληξη μιας πολιτικής ιδεολογίας.

Για τη λύση της παραπάνω αντίθεσης νομίζω ότι αυτό που απαιτείται και που το ομότιμο κίνημα μπορεί να εκφράσει είναι το αίτημα της κατανομής των μέσων παραγωγής στις κοινότητες ενδιαφερόντων. Το αίτημα αυτό αποδίδει αυτόματα τη δίκαιη κατανομή του πλούτου στη μικροκλίμακα της κοινότητας. Δεν απαιτείται δηλαδή η κρατική ή άλλη εκτός κοινότητας διαμεσολάβηση. Η κοινότητα αποφασίζει και διαθέτει την τεχνική δυνατότητα για να αποφασίζει για τη διανομή του πλεονάσματος.

Η έννοια της ομότιμης παραγωγής χρειάζεται να εισαχθεί στο πολιτικό λεξιλόγιο, από τους υποστηριχτές της και όχι από τους σημερινούς μεγαλοσχήμονες που παρελαύνουν στα media. Δεν είναι εύκολο, επειδή η εισαγωγή του ομότιμου χαρακτήρα εμπεριέχει την αλλαγή στις σημερινές σχέσεις ιδιοκτησίας, απαιτεί δηλαδή μια πολιτική οικονομία των κοινοτήτων.

Για να γίνει πράξη η ομότιμη παραγωγή με τους σημερινούς όρους της δημοκρατίας, απαιτούνται:

η βούληση του πολιτικού φορέα που θα υποσχεθεί την ομότιμη παραγωγή

το προσωρινό πέρασμα των υπηρεσιών κοινωνικού χαρακτήρα στο Κράτος

η ευθύνη της διαχείρισης από τους υποστηριχτές του ομότιμου κινήματος, ενός τηλεοπτικού σταθμού που θα εκφράζει το αίτημα της ανανέωσης του πολιτικού συστήματος προς την κατεύθυνση της ομότιμης παραγωγής.

μια νέα γενιά πολιτικών να εισέλθει στο Κοινοβούλιο, που να συμφωνήσει να κάνει πράξη, όχι επιλεκτικά ό,τι συμφέρει τους Δυνατούς, αλλά ένα σύνολο επίκαιρων αιτημάτων, που θα μετασχηματίζει σταδιακά, το δημόσιο τομέα, από μεσολαβητή για τη διοχέτευση χρηματικών ροών σε συμφέροντα, σε κοινωνικό τομέα, με τα πρώτα μόνιμα αποτελέσματα να είναι ορατά σε έναν ορίζοντα πενταετίας. Τα αιτηματα αυτά προϋποθέτουν μια τεχνολογική επανάσταση και ορισμένα από αυτά αφορούν:

τη μετάβαση από τη σημερινή αδιέξοδη κατάσταση σε μια κοινωνία παραγωγής πλούτου μέσα από τις δραστηριότητες ανεξάρτητων κοινοτήτων ενδιαφερόντων, που θα προκύψουν είτε με τη συνένωση των ατομικών δεξιοτήτων στην επίτευξη ορισμένων στόχων είτε με τον μετασχηματισμό του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

την καθολική εισαγωγή του Ελεύθερου Λογισμικού σε όλο το φάσμα της Δημόσιας Διοίκησης (κανένα κόμμα προς το παρόν δεν έχει εκφραστεί υπέρ ενός παρόμοιου μέτρου)

την ενίσχυση των κοινοτήτων με το άνοιγμα της πρόσβασης σε αυτές των δημόσιων πόρων και την συνδρομή ειδικευμένων δημόσιων λειτουργών στη διευκόλυνση του έργου τους

τη μετατόπιση του βάρους από την οικονομική ανάπτυξη στην κοινωνική ευημερία. Έχει διατυπωθεί από παλιά ότι το δεύτερο δεν προϋποθέτει το πρώτο.

την παραγωγή νομοθετικού έργου που να αποδομεί το σημερινό σύστημα κρατικών διεκολύνσεων και φορολογικών παροχών προς τον ιδιωτικό τομέα και να απαγορεύει οποιαδήποτε χρηματική επιδότηση προς τις κοινότητες

τη θέσπιση κινήτρων για την κάθετη και οριζόντια συνένωση δραστηριοτήτων των μικρομεσαίων παραγωγών, βιοτεχνών και εμπόρων στο πρότυπο των κοινοτήτων

την πλήρη ανατροπή του ιδεολογικού καθεστώτος που επικρατεί σήμερα στην εκπαίδευση με απομάκρυνση της Εκκλησίας, κλείσιμο των κολλεγίων, άρση της τεχνοφοβίας, παράλληλη ουσιαστική ενδυνάμωση των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, σταδιακή μεταφορά κεφαλαίων από τις μορφές της ιδιωτικής δευτεροβάθμιας παραπαιδείας στη δημόσια εκπαίδευση και εκσυγχρονισμό του περιεχομένου της εκπαίδευσης, ενίσχυση της πανεπιστημιακής έρευνας με βάση τις ανάγκες των κοινοτήτων

την αλλαγή της όψης των πόλεων της χώρας με αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις όπως αρμόζει σε έναν τρόπο ζωής φιλικό προς το περιβάλλον, την υποχρεωτικότητα της δημιουργίας μικρομονάδων σε όλες τις νέες, και ενθάρρυνση για τις παλιές, κατασκευές στην κατεύθυνση της ενεργειακής και βασικής διατροφικής αυτάρκειας, στη βάση της έξυπνης κατοικίας

την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό της λειτουργίας της

τη σταδιακή μεταφορά κεφαλαίων από τις ιδιωτικές μονάδες υγείας στη δημόσια υγεία και την κοινωνική μέριμνα, ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας των μονάδων υγείας

την άμεση και χωρίς όρους αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος για τις βιομηχανικές
μονάδες-ρυπαντές

την προσθήκη θέσεων εκπροσώπησης των κοινοτήτων ενδιαφερόντων στα στρατηγικά κέντρα λήψης αποφάσεων των οργανισμών. Γενικότερα: τη σύνδεση της διοικητικής διαχείρισης με το αντικείμενο δραστηριότητας του οργανισμού

την πλήρη ανατροπή των σχέσεων εκμετάλλευσης στην αγροτική παραγωγή με αναδιάρθρωση των καλλιεργειών στη βάση της τοπικότητας, την ενθάρρυνση του σχηματισμού κοινοτήτων και μικρομονάδων στην περιφέρεια για την ήπια εκμετάλλευση της γεωργικής και ζωικής παραγωγής, τη θέσπιση συμφωνητικών μέριμνας για τις μικρές ιδιοκτησίες, την απόδοση της δημόσιας, δασικής ή αποχαρακτηρισμένης έκτασης στο δημόσιο

Αν κάτι από όλα αυτά αξίζει, αναζητείται πολιτικός φορέας. Το κόστος χρηματοδότησης μιας τέτοιας πολιτικής εξαρτάται από τις παραμέτρους που θα αξιολογηθούν. Αν περιλαμβάνεται η ευημερία που θα προκύψει από την παραγωγική δραστηριότητα, τότε το κόστος θα είναι ελάχιστο»».